Achtergrond
Als vormgever met een achtergrond in architectuur, interieurarchitectuur en productontwerp heb ik regelmatig opdrachten op het gebied van meubelontwerpen uitgevoerd.
Bij één van die opdrachten heb ik gebruik gemaakt van de getallenreeks van Fibonacci, een Italiaanse koopman en wiskundige uit de 12e/13e eeuw.
Fibonacci
De getallenreeks van Fibonacci leest als 0,1,1,2,3,5,8,13,21,34, 55, 89 etc., waarbij een getal altijd de som is van de vorige twee getallen. Het interessante is dat wanneer je in de Fibonacci reeks een getal en het getal daarvoor op elkaar deelt de uitkomst (bijna) gelijk is aan 1,618. En dat is het verhoudingsgetal van de gulden snede, of te wel PHI.
Er is dus een aantoonbare relatie tussen de Fibonacci reeks en de Gulden Snede (PHI).
Vandaar de naam van de website.
Al werkend aan het meubelontwerp raakte ik geïntrigeerd door die reeks en vroeg mij af of ik die in ‘het platte vlak’ als een aantrekkelijke grafische voorstelling zou kunnen weergeven.
Onderzoekend vormgever
Ik ben de mogelijkheden gaan onderzoeken en ben, zonder een voor opgezet plan, met de getallen gaan spelen. Als een ‘homo ludens’ (spelende mens) zoals Johan Huizinga dat beschreef.
Of, zoals ik mijzelf zie, als een onderzoekend vormgever. Want zo kom ik uiteindelijk tot resultaten; deels is het een stapsgewijs, rationeel proces, deels een creatief proces waarin de inval van het moment en de intuïtie een rol speelt.
Werkwijze
Meestal leidt de ene stap tot de andere en uiteindelijk tot een resultaat waarvan ik op dat moment vind dat het “af” is. En af en toe blijkt het een doodlopend spoor te zijn. Dan leg ik het ontwerp opzij (voor later, of definitief) en begin ik opnieuw. Het uiteindelijke ontwerp is het resultaat van veel onderzoeken, proberen, verfijnen en een flinke dosis ‘verrassingen’.
Ik ben geen wiskundige en ik probeer met mijn door Fibonacci geïnspireerde ontwerpen ook niets te bewijzen of aan te tonen. Behalve misschien dat je met getallen ook andere dingen kunt doen dan optellen en aftrekken. Het ‘niet diect voor de hand liggende’ gebruik van die getallen boeit me.
Series
2019 : de eerste serie : “Verkenning”. Letterlijk een verkenning, die verrassende resultaten opleverde.
2020 : de tweede serie : “Vierkant en Streep”. Anders dan de eerste serie heb ik mezelf hier wel een beperking opgelegd, namelijk het vierkant en de streep. Die bewust opgelegde beperkingen zijn, naast het gebruik van de getallenreeks, een extra uitdaging.
2021 : de derde serie “Haakse Hoeken”. In deze serie maak ik in een aantal ontwerpen voor het eerst gebruik van de tweede dimensie.
2021/22 : de vierde serie : “Vierkanten”. Een vijftal collages, waarvan 3 van gekleurd karton op papier en 2 van foamboard op mdf.
2022 : de vijfde serie : “Vlechtwerk”. 8 ontwerpen in verschillende formaten in zwart-wit en in kleur, gedrukt op Hahnemühle papier.
2022/23 : de zesde serie : “Kanteling met Phi” . 8 ontwerpen op formaat 66x66cm in drukwerk en/of plaatmateriaal.
2023 : de zevende serie : “Driehoek en Vierkant”, een ‘parkeerplaats’ voor ontwerpen die niet gekoppeld zijn aan één thema. Soms ontwerpen die voortkomen uit eerder werk en pas nu hun definitieve vorm hebben gekregen.
2023 : de achtste serie : “Gulden snede”, een onderzoekje naar de mogelijkheden om met driehoeken gebaseerd op de gulden snede composities te maken, passend in een vierkant van 34 of 55cm
2024 : de negende serie : “Lijnstukken”. Een abstractie van de laatste werken in serie 7.
Uitgangspunt
De Fibonacci getallen zijn altijd het uitgangspunt en de leidraad, maar niet persé direct herkenbaar in het eindresultaat. Bijvoorbeeld het getal 3 interpreteer ik soms als 3 mm, of als 3 cm of als factor 3. Dat kan een lengtemaat zijn, een diktemaat, een onderlinge afstandsmaat, een getal in de mengverhouding van kleuren etc.
Vlakverdeling en lijnenspel
Ten behoeve van de vlakverdeling en het lijnenspel voeg ik kleur, transparantie en/of rotatie toe.
Ik stel met behulp van de getallenreeks mijn kleurpallet samen en gebruik Phi, als factor, voor transparantie en rotatie.
Formaat en vorm
Voor het formaat van de afbeelding heb ik gekozen voor het vierkant, 34×34 cm, 55×55 en soms 89x89cm. Dat zijn alle drie Fibonacci getallen.
Ik vind een vierkant een mooie en sterke vorm, net zoals een cirkel. Die is binnen het vierkant soms terug te vinden als cirkel of als cirkelsegment of, minder zichtbaar, in de rotaties.
Pigment (giclée) prints
Ik gebruik een computer om de ontwerpen te maken en druk-klaar aan te leveren bij de drukker.
Al onderzoekend naar de druk mogelijkheden kwam ik terecht bij het proces van Pigment drukken. Deze techniek vind ik goed passen bij het exacte karakter van mijn ontwerpen.